مجله مهر: امروز، ۱۲ آگوست، یکصد و بیست و ششمین سالروز تولد «اروین شروینگر» است. فیزیکدان اتریشی و یکی از دانشمندان فیزیک کوانتوم که کاشف مکانیک موج و البته مبدع معادله معروف «شرودینگر» و البته آزمایش معروف «گربه شرودینگر» است. شرودینگر به دلیل کشف مکانیک موج موفق شد همراه با «پل دیراک» جایزه نوبل فیزیک را از آن خود کرد.
گوگل با استفاده از ایده معادله شرودینگر و آزمایش گربه شرودینگر، این لوگوی بامزه را به مناسبت زادروز شرودینگر طراحی کرده است.
معادله شرودینگر، معادله ای است که چگونگی تغییر حالت کوانتومی یک سامانه فیزیکی با زمان را توصیف می کند. این معادله در اواخر سال 1925 فرمول بندی شد و در سال 1926 به وسیله شرودینگر منتشر گردید. در مکانیک کلاسیک، معادله حرکت قانون دوم نیوتن است و فرمول بندی های معادل آن، معادله اویلر-لاگرانژ و معادله هامیلتون هستند. در همه این فرمول بندی ها، برای حل حرکت یک سیستم مکانیکی و پیشگویی ریاضی اینکه سامانه در هر زمان پس از شرایط و پیکربندی های اولیه سیستم چه حالتی خواهد داشت، استفاده می شوند.
گربه شرودینگر هم یک آزمایش فکری در فیزیک کوانتومی است که در سال ۱۹۳۵ توسط شرودینگر ابداع شد. سناریوی آزمایش درباره یک گربه است که بسته به یک رویداد تصادفی زودتر، ممکن است مرده باشد یا زنده.بر این اساس، این آزمایش، این طور طراحی شده است: فرض کنید گربه‌ای در جعبه‌ای دربسته زندانی است. در این جعبه یک شیشه گاز سیانور، یک چکش، یک حس گر پرتوزا و یک منبع پرتوزا نیز وجود دارد. ذرات پرتوزا بصورت نامنظم تابش می‌کنند و به همین دلیل برای آنها نیمه عمر در نظر می‌گیرند. حال فرض کنید حسگر و چکش طوری تنظیم شده باشند که در صورت تابش موج پرتوزا بین ساعت ۱۲ و ۱۲:۰۱، چکش شیشه حاوی گاز را شکسته و گربه بمیرد. اگر در ساعت ۱۲:۰۱ در جعبه را باز کنید چه خواهید دید؟ اگر از طریق فرمول نیمه عمر منبع، احتمال تابش بین ساعت ۱۲ و ۱۲:۰۱ را ۵۰٪ پیش بینی کنید. گربه داخل جعبه در هنگام برداشتن درب جعبه ۵۰٪ مرده‌است و ۵۰٪ زنده است. اما وقتی درب جعبه را برمی‌دارید خواهید دید که گربه یا مرده و یا زنده است. نمی‌توان گفت ۵۰٪ سلولهای بدن گربه مرده‌اند و ۵۰٪ آنها زنده‌اند. در فاصله یک لحظه، احتمال به یقین تبدیل خواهد شد. این امر کاملاً متضاد با مکانیک کوانتومی است. با این که گفته می شد هیچ گاه نمی‌توان موقعیت یک سیستم را به دقت اندازه‌گیری کرد. اما در این مثال کاملاً این امر ممکن شده است.
شرودینگر ۴ ژانویه ۱۹۶۱ ،در وین، در سن ۷۳ سالگی به علت ابتلا به بیماری سل درگذشت.
نظر شما